İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu, Fransa prezidenti Emmanuel Makronun Fələstin dövlətinin tanınması ilə bağlı bəyanatına kəskin reaksiya verib. Aprelin 15-də İsrail hökuməti başçısının mətbuat xidməti tərəfindən yayımlanan məlumata görə, Netanyahu telefon danışığı zamanı Makronla görüşündə, Fələstin dövlətinin tanınmasına qarşı olduğunu bir daha vurğulayıb. O, bu addımın terrorizmi təşviq edəcəyini və bölgədəki gərginliyi daha da artıra biləcəyini qeyd edib.
Netanyahu, Fələstin hakimiyyətinin HƏMAS tərəfindən 2023-cü ilin oktyabrında törədilən terror aktını pisləmədiyini və bununla da Fələstinin müstəqilliyinin tanınmasını "terrorizm üçün mükafat" olaraq qiymətləndirdiyini bildirib. Həmçinin, İsrailin baş naziri, Fələstinin müstəqil dövlətinin “İranın terror qalasına çevriləcəyini” irəli sürüb. Bu ifadə, İranın Fələstindəki siyasi və hərbi təsirini vurğulayaraq, İsrailin Fələstin məsələsindəki təhlükəsizlik narahatlıqlarını daha da aydınlaşdırır.
Fransa prezidenti Makron isə, keçən həftə bəyanatında bir neçə ölkənin Fələstin dövlətini tanıyacağına dair planları müzakirə etmişdi. O, iyun ayında Fransa və Səudiyyə Ərəbistanı tərəfindən birgə təşkil ediləcək BMT konfransında bu məsələnin daha da irəliləyə biləcəyini qeyd etmişdi. Lakin, İsrailin baş naziri bu fikrə qarşı çıxaraq, "Həmassız Fələstin dövləti"nin mümkünlüyü barədə aydınlıq gətirib. Makronun açıqlaması, Fransanın Fələstinlə bağlı müstəqil bir yanaşma izlədiyini və bölgədəki sülh prosesini daha da irəlilətmək istədiyini göstərir.
Fələstinin müstəqilliyini tanıyan ölkələrin sayı gündən-günə artır. Hazırda dünyanın təxminən 150-yə yaxın ölkəsi Fələstini müstəqil dövlət olaraq tanıyıb. İspaniya, İrlandiya və Norveç kimi Avropa ölkələri, 2024-cü ilin mayında Fələstin dövlətini rəsmi olaraq tanımışdılar. Bu, Avropa və dünya siyasətində yeni bir fəslin açıldığını göstərir.
Lakin, İsrailin təkid etdiyi kimi, bu cür addımlar bölgədəki vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirə bilər. İsrailin təhlükəsizliyi, xüsusilə də HƏMAS kimi terror təşkilatlarının Fələstin hakimiyyəti ilə əlaqələri və İranın bölgədəki təsiri, İsrailin Fələstin məsələsindəki sərt mövqeyinin əsas səbəbləridir.
Fələstinin müstəqilliyini tanıyan dövlətlər, xüsusilə də Avropa ölkələri, BMT-də Fələstinin beynəlxalq statusunun tanınması istiqamətində ardıcıl addımlar atmağa çalışır. Lakin, İsrailin və bəzi digər ölkələrin bu mövqeyi, onların tələblərinə uyğun olaraq gərginliyi artırır. Bu vəziyyət, həm İsrail, həm də Fələstin tərəfi üçün böyük bir diplomatik sınaqdır.
Bu mübahisə yalnız Fələstin məsələsi ilə məhdudlaşmır. Fransa və İsrail arasında uzun müddətdir davam edən münasibətlərdəki gərginliklər, hər iki ölkənin fərqli siyasi və strateji maraqlarına dayanır. Fransa, Fələstin məsələsini daha çox diplomatik yolla həll etməyi hədəfləyərkən, İsrail, təhlükəsizlik məsələlərini əsas götürərək hər hansı bir Fələstin dövlətinin təhlükə yarada biləcəyini iddia edir.
Fransa prezidenti Makronun son açıqlamaları, Avropanın bu məsələyə yanaşmasında daha çox həssaslıq və balansı tapmağa çalışdığını göstərir. O, həm Fələstinin müstəqilliyini dəstəklədiyini bildirərək, həm də İsrailin təhlükəsizliyinin qorunmasına önəm verdiyini açıqlayıb. Bu yanaşma, gərginliyi azaldaraq, bölgədəki sülh prosesini irəlilətməyə yönəlmiş bir cəhddir.
Beləliklə, İsrailin və Fransa arasında gedən bu diplomatik qarşıdurma, yalnız iki ölkə arasında deyil, eyni zamanda Avropa və Yaxın Şərq siyasətindəki geniş bir mübahisəni əks etdirir. Fələstinin tanınması, beynəlxalq siyasətin ən çətin məsələlərindən biridir və onun həlli, həm regional təhlükəsizliyi, həm də beynəlxalq hüququ ciddi şəkildə təsir edə bilər.
