Çin ixracı tənəzzülə uğrayır – Trampın tarif savaşı iqtisadiyyata ciddi zərbə vurur

ABŞ-Çin arasında davam edən ticarət gərginliyi Pekinin iqtisadi göstəricilərinə mənfi təsir göstərməkdə davam edir. Açıqlanan rəsmi Çin sorğularına əsasən, ABŞ-ın tətbiq etdiyi yüksək tariflər nəticəsində Çinli fabrik menecerləri ixrac sifarişlərinin kəskin azaldığını bildiriblər.

Çin Logistika və Satınalma Federasiyası tərəfindən yayımlanan rəsmi istehsalat satınalma menecerləri indeksi (PMI) mart ayındakı 50,5 səviyyəsindən 49,0-a enərək son 16 ayın minimumuna düşüb. 

Bu göstərici iqtisadiyyatın artım və daralma sərhədi olan 50 vahidin altına düşdüyünü göstərir. Oxşar tendensiya Caixin sorğusunda da müşahidə olunub – PMI 51,2-dən 50,4-ə düşüb.

ABŞ prezidenti Donald Trampın Çin məhsullarına 145%-ə qədər tariflər tətbiq etməsi iki ölkə arasında ticarət müharibəsini yenidən alovlandırıb. Cavab olaraq, Çin də bəzi ABŞ məhsullarına 125%-ə qədər rüsum tətbiq edib, üstəlik elektrik avtomobilləri üçün vacib olan bəzi strateji mineralların ixracına məhdudiyyətlər qoyub.

Caixin-in hesabatında qeyd edilir ki, aprel ayında tələb və təklif yavaşlayıb, ixrac zəifləyib, məşğulluq daralıb, istehsalçılar isə ehtiyatları azaltmağa çalışıblar. Eyni zamanda logistika zəncirində gecikmələr və qiymət təzyiqləri də artıb. Nəticədə bazar optimizmi əhəmiyyətli dərəcədə zəifləmiş vəziyyətdədir.

İlkin rübdə Çin iqtisadiyyatı ötən illə müqayisədə 5,4% artım göstərib, bu tariflərin qüvvəyə minməsindən əvvəlki "təhlükəsiz dövr" sayılır.

Capital Economics analitikləri 2025-ci ildə Çin iqtisadiyyatının yalnız 3,5% böyüyəcəyini təxmin edir. Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) isə qlobal iqtisadi artım proqnozunu 3,3%-dən 2,8%-ə endirib.

Ekspertlərə görə, Trampın tarifləri Çin məhsullarının ABŞ-da istehsalla əvəz olunmasını hədəfləyir. Lakin bu yanaşma qlobal tənəzzül riskini artırır və dünyanın ikinci ən böyük iqtisadiyyatı olan Çin üçün artan təzyiqlərlə nəticələnir.